Γράφει ο Αλέξανδρος Δαλέκος
Ο αγωγός φυσικού αερίου South Stream θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ενταξιακή πορεία της Σερβίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Αυτό προκύπτει από την Έκθεση Προόδου που έχει προετοιμάσει η Κομισιόν, στην οποία αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι εφόσον το Βελιγράδι προχωρήσει στα σχέδιά του για κατασκευή του αγωγού που θα μεταφέρει ρωσικό φυσικό αέριο, τότε θα μπορούσε να διακινδυνεύσει την ευρωπαϊκή του προοπτική.
«Η διακυβερνητική συμφωνία που έχει υπογραφεί μεταξύ Σερβίας και Ρωσίας για την κατασκευή του αγωγού South Stream δεν είναι συμβατή με το κοινοτικό κεκτημένο» είναι η σχετική διατύπωση του κειμένου της Έκθεσης Προόδου. «Η Σερβία», προσθέτει, «δεν θα έπρεπε να αρχίσει εργασίες για την κατασκευή του South Stream μέχρι η συμφωνία να ευθυγραμμιστεί με το κεκτημένο».
Τα τρία βασικά ζητήματα που απασχολούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η διαφάνεια στις τιμές, η αποφυγή του ελέγχου τόσο της παροχής όσο και της διανομής από την ίδια εταιρεία, αλλά και η ελεύθερη πρόσβαση τρίτου μέρους στο δίκτυο παροχής.
Η Ρωσία υπέγραψε τη διακυβερνητική συμφωνία με τη Σερβία το 2008 και έχει σχεδιάσει να ξεκινήσει την κατασκευή το 2015. Ήδη, οι Βρυξέλλες έχουν απειλήσει τη Βουλγαρία με υψηλά πρόστιμα σε περίπτωση που αρχίσει να κατασκευάζει τον αγωγό, ενώ στην περίπτωση της Σερβίας ο βασικός μοχλός πίεσης είναι η πρόοδος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Πάντως, ο αντιπρόεδρος της σερβικής κυβέρνησης και υπουργός Εξωτερικών Ίβιτσα Ντάτσιτς επανέλαβε την Τρίτη 7 Οκτωβρίου ότι το Βελιγράδι σχεδιάζει να ξεκινήσει την κατασκευή του αγωγού και τα υπόλοιπα θέματα θα επιλυθούν με απευθείας συνομιλίες Μόσχας – Βρυξελλών. Ο Ντάτσιτς έκανε αυτές τις δηλώσεις, ενώ βρισκόταν στη Μόσχα για να συμμετάσχει σε διμερείς οικονομικές και εμπορικές συνομιλίες.
Ο αγωγός South Stream, εφόσον προχωρήσει, αναμένεται να αρχίσει την… ευρωπαϊκή του πορεία από τη Βουλγαρία και να συνεχίσει προς τη Σερβία, όπου θα χωριστεί στα δύο: ένα κομμάτι θα πάει προς την Αυστρία μέσω Ουγγαρίας και ένα άλλο μέσω Ουγγαρίας και Σλοβενίας θα καταλήγει στην Ιταλία.
