Έντονη πίεση αισθάνονται οι καταναλωτές, από τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας. Κλήσεις από τηλεφωνικά κέντρα, επιστολές, emails και SMS, είναι στην καθημερινότητα των καταναλωτών.
Οι πάροχοι πιέζουν τους καταναλωτές να αποφασίσουν ποια από τις τέσσερις κατηγορίες τιμολογίου επιθυμούν να έχουν από αρχές του επόμενου έτους, βάσει του νέου καθεστώτος που μπαίνει σε εφαρμογή: όπως έχει ανακοινωθεί, από την 1η Ιανουαρίου του 2024 παύουν οι οριζόντιες επιδοτήσεις ρεύματος από τα κρατικά ταμεία και επιστρέφει το καθεστώς ελεύθερης τιμολόγησης, με την πεποίθηση ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των παρόχων θα λειτουργήσει για να κρατηθούν χαμηλά οι τιμές.
Η επιλογή χρώματος έχει εξελιχθεί σε εξίσωση για δυνατούς λύτες με τον κόσμο να μην μπορεί να βγάλει άκρη στο τι τον συμφέρει περισσότερο, αφού δεν είναι σαφές τι θα πληρώνουν και αν το ρεύμα τελικά θα είναι πιο φθηνό ή πιο ακριβό με τις αλλαγές που έρχονται από την 1η Ιανουαρίου 2024.
Ειδικός αλγόριθμος καθορίζει την τιμή χρέωσης των τεσσάρων διαφορετικών τιμολογίων που θα υπάρχουν πλέον, ωστόσο χρειάζεται προσοχή στις… λεπτομέρειες.
Και βεβαίως ακόμα μεγαλύτερη προσοχή χρειάζεται σχετικά με τις επιδοτήσεις καθώς και σε αυτό το κομμάτι έρχονται αλλαγές με την έλευση των νέων τιμολογίων.
Πράσινο, μπλε, κίτρινο ή πορτοκαλί ;
Έχουμε λοιπόν το πράσινο τιμολόγιο, το οποίο μάλιστα η κυβέρνηση και το υπουργείο Ενέργειας προωθούν ως την πιο οικονομική λύση για τους καταναλωτές. Λίγο πολύ είναι σχεδόν ό,τι ισχύει μέχρι σήμερα, με τη διαφορά ότι θα γνωρίζουμε από την 1η του μήνα την τιμή, ενώ εάν κάποιος επιθυμεί να αλλάξει πάροχο δεν θα έχει πέναλτι.
Το αποκαλούμενο και ενιαίο τιμολόγιο θα έχει δύο τιμές, τη βασική τιμή η οποία θα ανακοινώνεται από τη ΡΑΕΕΥ και την τελική τιμή χρέωσης που θα καθορίζεται από τον εκάστοτε πάροχο. Τα τιμολόγια αυτά περιλαμβάνουν και τις χρεώσεις του μηχανισμού διακύμανσης, κάτι αντίστοιχο της ρήτρας αναπροσαρμογής που ίσχυε πριν το καλοκαίρι του 2022. Η βασική τιμή πρέπει να μείνει σταθερή για τουλάχιστον έξι μήνες, ενώ οι καταναλωτές πρέπει να ξέρουν ότι εάν δεν επιλέξουν άλλο πρόγραμμα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, θα μεταπέσουν αυτόματα στο πράσινο, κοινό τιμολόγιο.
Τα μπλε τιμολόγια πάλι είναι τα σταθερά τιμολόγια της τετράδας των χρωμάτων, με τιμή προμήθειας ίδια για όλη την περίοδο της σύμβασης, από έξι μήνες μέχρι ακόμα και 12 μήνες διάρκεια. Βέβαια, με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία, τα συγκεκριμένα τιμολόγια φαίνεται πως είναι τα πιο ακριβά, ενώ υπάρχει και πέναλτι αποχώρησης από τη σύμβαση. Ωστόσο, το μπλε τιμολόγιο μπορεί να είναι η λύση εάν κάποιος καταναλωτής έχει σχετικά μικρές καταναλώσεις κάθε μήνα, δεν είναι τόσο εξοικειωμένος με την έρευνα αγοράς και θέλει μία σταθερότητα στον οικογενειακό προϋπολογισμό.
Το δεύτερο κυμαινόμενο τιμολόγιο είναι το κίτρινο, το οποίο έχει τιμή που μεταβάλλεται σύμφωνα με τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών. Διακρίνονται δε σε δύο κατηγορίες, εκείνα που η τιμή τους καθορίζεται εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και εκείνα για τα οποία η τιμή καθορίζεται μετά. Και σε αυτή την περίπτωση η διακοπή σύμβασης δεν έχει ποινές.
Το τέταρτο τιμολόγιο είναι το πορτοκαλί και εκείνο που θα απασχολήσει τους λιγότερους καταναλωτές, αφού προϋποθέτει να υπάρχει έξυπνος μετρητής.
Να σημειώσουμε ότι η κυβέρνηση έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιπλέον ενισχύσεων σε περίπτωση αυξήσεων.
Οι καταναλωτές πάντως δεν χρειάζεται να βιαστούν να επιλέξουν πριν την 1η Γενάρη, σύμφωνα με την κυβέρνηση, αφού μπορούν πρώτα να αξιολογήσουν και να συγκρίνουν τις προτάσεις των προμηθευτών και να επιλέξουν τον πάροχο και το τιμολόγιο εκείνο που καλύπτει τις ενεργειακές τους ανάγκες, έχοντας πάντα στο μυαλό τους ότι μπορούν να αλλάξουν πρόγραμμα ανά πάσα στιγμή, χωρίς πέναλτι, εκτός εάν έχουν επιλέξει το μπλε τιμολόγιο, με τη σταθερή χρέωση.
Τι είναι ο μηχανισμός διακύμανσης
Το ερώτημα που προκύπτει δικαίως από τα νέα δεδομένα στα τιμολόγια ρεύματος είναι για τις δύο νέες λέξεις που ακούμε συνεχώς, τον μηχανισμό διακύμανσης. Παραπέμπει σαφώς σε ρήτρα αναπροσαρμογής, με τη διαφορά ότι γνωρίζουμε ως καταναλωτές εκ των προτέρων όλους τους συντελεστές. Η βασική τιμή προμήθειας μπορεί να είναι ακόμα και μηδενική, οπότε σε αυτή την περίπτωση τη χρέωση καθορίζει αποκλειστικά ο μηχανισμός διακύμανσης που λαμβάνει υπόψη του έναν συντελεστή προσαύξησης που επιλέγεται ελεύθερα από τον προμηθευτή αλλά και έναν δεύτερο συντελεστή, που προκύπτει από τον πρώτο και τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς του προηγούμενου διμήνου. Η τελική τιμή χρέωσης προκύπτει αθροίζοντας τη βασική τιμή και τον μηχανισμό διακύμανσης.
Στην ΕΡΤ το πρωί της Τετάρτης μίλησε ο Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Ενέργειας, ο οποίος εξήγησε τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση προωθεί το πράσινο-ενιαίο τιμολόγιο ρεύματος.
Όπως είπε, το προτέρημα του πράσινου τιμολογίου είναι ότι οι καταναλωτές θα γνωρίζουν εκ των προτέρων τις τιμές των παρόχων και θα μπορούν να ελέγξουν τις τιμές και να επιλέξουν προμηθευτή, ενώ ανέφερε χαρακτηριστικά ότι ένα ακόμα βασικό στοιχείο που έχει το πράσινο τιμολόγιο, είναι ότι δεν ελέγχουν τις τιμές οι πάροχοι, άλλα δεν μπορούμε να έχουμε κερδοσκοπία σε βάρος των καταναλωτών, καθώς «λειτουργεί σωστότερα ο ανταγωνισμός και η διαφάνεια».
Σε ερώτηση για το εάν υπάρχουν κρυφές χρεώσεις και πώς μπορούμε να τις αντιληφθούμε, ο κ. Αϊβαλιώτης τόνισε ότι δεν μπορούν να υπάρχουν κρυφές χρεώσεις, καθώς ο τύπος με τον οποίο υπολογίζονται οι χονδρεμπορικές τιμές δεν αφήνει τα περιθώρια. Αναφορικά με το χρηματιστήριο ενέργειας σημείωσε ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες ακολουθούν τις τιμές των αγορών, καθώς αποτελεί ευρωπαϊκή οδηγία.
