16.2 C
Athens
5 December - 2024

1η Αυγούστου: Τελείωσαν όλα τα αποθέματα του πλανήτη

Must read

Η πρώτη Αυγούστου του 2018, είναι η ημέρα όπου η Γη ξεπερνάει τις δυνατότητές της, καθώς τελείωσαν όλα τα φυσικά αποθέματα που μπορεί να παράξει ο πλανήτης μας σε έναν χρόνο.

Από αυτή την ημέρα και μετά, κάθε καθημερινή ανάγκη που θα καλύπτουμε (φαγητό, νερό, θέρμανση, μετακινήσεις), έχει ως αποτέλεσμα την υπερ-εκμετάλλευση του οικοσυστήματος. Οι πόροι της Γης δηλαδή δεν θα έχουν τη δυνατότητα να αναγεννηθούν ολοκληρωτικά.

Αυτή «η ημέρα που ξεπερνιέται η Γη» (Earth overshoot day) υπολογίζεται κάθε χρόνο από την Global Footprint Network, ένα διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών το οποίο βρίσκεται στο Οκλαντ της Καλιφόρνια.

Το ινστιτούτο, βασίζεται σε 15.000 δεδομένα των Ηνωμένων Εθνών, συγκρίνει το οικολογικό ίχνος του ανθρώπου, μετράει την εκμετάλλευση των φυσικών αποθεμάτων της Γης με την βιο-ικανότητα του πλανήτη, δηλαδή με την ικανότητά του να αναπαράγει τα αποθέματα και να απορροφά τα αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. 

Σύμφωνα, λοιπόν, με τους υπολογισμούς του, η κατανάλωση της ανθρωπότητας ξεπέρασε τα αποθέματα που διατίθενται. Με άλλα λόγια, χρειάζεται 1,7 φορές ο πλανήτης για να τροφοδοτήσει τις ανάγκες των ανθρώπων. 

Οι συνέπειες αυτής της υπερκατανάλωσης είναι ήδη αισθητές: αποχέρσωση των δασών, μείωση της βιοποικιλότητας, έλλειψη νερού, οξύνιση των ωκεανών, διάβρωση των εδαφών, υπερσυγκέντρωση των σκουπιδιών και επιπλέον άνοδος της συγκέντρωσης του CO2 στην ατμόσφαιρα που επηρεάζει το σύνολο του πλανήτη.

Έως το 1961 η Γη είχε πλεόνασμα αποθεμάτων και δεν προλάβαινε να καταναλώσει το 1/4 αυτών. Αυτό άλλαξε το 1970. Και η «ημέρα που ξεπερνιέται η Γη» έρχεται όλο και νωρίτερα μέσα στο έτος. Για παράδειγμα, η ημέρα ήρθε στις 5 Νοεμβρίου το 1985, την 1η Οκτωβρίου το 1998, στις 20 Αυγούστου το 2009. Από τις αρχές της δεκαετίας, ωστόσο, τα πράγματα επιδεινώθηκαν. Αν μείνουμε σε αυτό τον ρυθμό, τότε θα χρειαζόμαστε δύο πλανήτες το 2030.

Αιτία αυτής της εξέλιξης είναι η παγκόσμια αύξηση του πληθυσμού αλλά κυρίως ο τρόπος ζωής που είναι όλο και πιο λαίμαργος για αποθέματα και εξαρτάται από ορυκτά καύσιμα (κάρβουνο, πετρέλαιο, φυσικό αέριο).

Όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη δεν ευθύνονται ωστόσο με τον ίδιο τρόπο. Η Αυστραλία και οι ΗΠΑ είναι οι χώρες οι οποίες χρειάζονται πάνω από πέντε πλανήτες για να ζήσουν. Οι Γάλλοι χρειάζονται 3 πλανήτες, οι Κινέζοι χρειάζονται 2 και οι Ινδοί χρειάζονται 0,6. 

Αν αναγάγουμε αυτούς τους αριθμούς σε εθνικά αποθέματα, η Ιαπωνία χρειάζεται 7 φορές τη χώρα της για ικανοποιήσει την κατανάλωσή της, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο 4 φορές τη χώρα τους. Συνολικά, το οικολογικό ίχνος των αναπτυγμένων χωρών είναι 5 φορές μεγαλύτερο από το ίχνος των φτωχών χωρών.

«Ο πλανήτης μας είναι πεπερασμένος, οι ανθρώπινες δυνατότητες όχι. Το να ζούμε σύμφωνα με τα μέσα που μας δίνει ο πλανήτης μας είναι τεχνικά δυνατό, οικονομικά ωφέλιμο και αποτελεί τη μόνη ελπίδα να ζήσουμε ένα καλό μέλλον», προειδοποιεί ο Mathis Wackernagel, πρόεδρος της Global Footprint Network. Πρέπει να φρενάρουμε και να πάμε πίσω την ημερομηνία «της ημέρα που ξεπερνιέται η Γη» κατά 4,5 ημέρες ετησίως, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Global Footprint Network ώστε να ξαναβρούμε την ισορροπία καταναλώνοντας τα αποθέματα μόνο 1 Γης ως το 2030.

Πώς μπορούμε να αντιστρέψουμε αυτή την τάση; Καταρχήν μειώνοντας τις εκπομπές αερίων που παράγουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, οι οποίες εκπροσωπούν το 60% του παγκόσμιου οικολογικού ίχνους. Για να μπορέσουμε να κρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας κάτω από 2 °C – στόχος που περιλαμβάνεται στο Σύμφωνο του Παρισιού για το κλίμα του 2015- «ο πλανήτης θα πρέπει να απαλλαγεί από τα ορυκτά καύσιμα, πριν από το 2050», προειδοποιεί ο Mathis Wackernagel. 

Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι γνωστά: να μπει πλαφόν και στη συνέχεια να μειωθεί η παραγωγή αγαθών με χρήση άνθρακα, να αναπτυχθούν ταχύτερα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και να αυξηθεί η ενεργειακή αποτελεσματικότητα. Και μόνο αν μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 50%, αυτό θα επέτρεπε να μετακινηθεί η «ημέρα που ξεπερνιέται η Γη» κατά 3 μήνες.

Ένα άλλο κομβικό μέτρο είναι να μειωθεί το διατροφικό ίχνος. «Για να το επιτύχουμε θα πρέπει να σταματήσει η αποψίλωση των δασών, να μειωθεί η κατανάλωση ζωικών προϊόντων, να μην πετάμε τα τρόφιμα στα σκουπίδια. Επίσης θα πρέπει να στραφούμε σε βιώσιμες μεθόδους παραγωγής, όπως η βιοκαλλιέργεια και η αγροτο-οικολογία», δηλώνει ο Arnaud Gauffier, υπεύθυνος γεωργίας και διατροφής της WWF.

- Advertisement -spot_img

More articles

Latest article